Wady i Zalety Popularnych Materiałów na Terrarium

W poniższym artykule znajdziesz informacje dotyczące wad i zalet różnych materiałów, jakie są stosowane do budowy terrariów. Jeśli więc jesteś jeszcze przed zakupem terrarium, początkującym hodowcą lub po prostu chcesz poszerzyć swoją wiedzę, to ten artykuł jest dla Ciebie. Zapraszam Cię czytelniku do lektury.

Do budowy terrarium stosuje się plastik, szkło, drewno, płyty OSB i MDF oraz elementy metalowe takie jak np. siatki. Różne materiały są bardziej lub mniej odpowiednie dla konkretnych gatunków zwierząt, ze względu na warunki, jakie trzeba zapewnić w środku terrarium jak np. wilgotność.

Odpowiedni dobór materiału pozwala zaoszczędzić hodowcy czas i pieniądze. Niezależnie czy zamierzasz budować samodzielnie terrarium, czy kupujesz gotowe, warto, abyś dobrze orientował się w wadach i zaletach każdego materiału do budowy terrarium

Czym jest Terrarium?

Terrarium to zamknięta przestrzeń lub szklane naczynie, służące do odtworzenia, w kontrolowanych warunkach, naturalnego środowiska dla konkretnego gatunku. Różne gatunki zwierząt czy roślin potrzebują różnych warunków wewnątrz terrarium takich jak np. wilgotność, temperatura czy odpowiednia cyrkulacja powietrza. 

Dobrze jest więc zastanowić się przed wyborem konkretnego materiału na terrarium, jakim wymaganiom ten materiał będzie musiał sprostać. 

Jak Materiał Wybrać na terrarium?

Aby wybrać odpowiedni materiał na terrarium, należy wziąć pod uwagę 8 głównych czynników. Są to: 

• Temperatura
• Wilgotność
• Cyrkulacja powietrza i Wentylacja
• Bezpieczeństwo i Zdrowie Zwierząt
• Łatwość Montażu Akcesoriów
• Cena Terrarium 
• Łatwość Czyszczenia
• Wytrzymałość i Trwałość
• Oczekiwania hodowcy względem estetyki

	Terrarium Płyta Meblowa	Terrarium OSB	Terrarium Szklane	Terrarium PCV
Cena popularnych, standardowych terrariów bez wystroju	ok. 300 – 1000 zł.	ok. 250 – 800 zł	ok. 40 – 1800 zł	ok. 350 – 3200 zł
Odporne na wilgoć?	NIE	NIE	TAK	TAK
Łatwe w czyszczeniu?	NIE	NIE	TAK	TAK
Łatwe w dezynfekcji?	NIE	NIE	TAK	TAK
Waga materiału	Ciężki	Ciężki	Ciężki	Lekki
Wytrzymałość i trwałość	Zależy od klimatu w terrariumK. suchy – wytrzymałe i trwałe	Zależy od klimatu w terrariumK. suchy – wytrzymałe i trwałe	Wytrzymałe ale podatne na stłuczenia	Bardzo wytrzymałe i trwałe
Bezpieczeństwo i Zdrowie Zwierząt	Warunkowo bezpieczne	Warunkowo bezpieczne	Bezpieczne	Bezpieczne
Izolacyjność materiału	Średnia	Średnia	Dobra	Wyśmienita
Łatwość obsługi	Uzależniona od konstrukcji	Uzależniona od konstrukcji	Uzależniona od konstrukcji	Uzależniona od konstrukcji
Łatwość w montażu akcesoriów	Łatwy montaż	Łatwy montaż	Utrudniony montaż	Bardzo łatwy montaż
Łatwość aranżacji	Łatwa aranżacja	Łatwa aranżacja	Łatwa aranżacja	Łatwa aranżacja
Względy estetyczne (0-10 pkt)	3+2+1+0= 6 pkt	0+2+2+0= 4 pkt	3+1+1+2= 7 pkt	3+3+1+2= 9 pkt

Najważniejszym aspektem jednak jest skuteczne zapobieganie rozwijaniu się w terrarium pleśni, grzybów, roztoczy i pasożytów. Warto postawić na materiał, który łatwo się czyści i dezynfekuje. 

Dobrze jest unikać zbiorników z porowatymi ściankami, małymi szczelinami i trudno dostępnymi zakamarkami. 

Z czego można zrobić terrarium?

Terrarium można zrobić praktycznie ze wszystkiego, odpowiedzmy jednak sobie na jedno pytanie: czy to ma sens?

Omówimy najpopularniejsze materiały do budowy terrarium, a są to: 

• Drewno – płyta meblowa MDF lub Wiórowa, Płyta OSB
• Szkło
• Plastik PCV, Plastik PVC, Plastik PCW

 Przykładowo w terrarium o bardzo wysokiej wilgotności dobrze jest postawić na materiał odporny na pleśń i wilgoć, w takim przypadku drewno czy płyta OSB po pewnym czasie zacznie nam puchnąć, a w porach drewna prawdopodobnie będą rozwijać się grzyby i pleśnie. 

W przypadku terrarium, gdzie potrzebujemy przez większość czasu utrzymywać wysoką temperaturę warto jest postawić na materiał, który dobrze izoluje i nie pozwala ciepłu szybko ulatywać, co pomoże nam m.in. oszczędzać na rachunkach. 

Niektóre gatunki, jak np. kameleony potrzebują bardzo dobrej wentylacji, z tego powodu na ściany ich terrariów stosuje się siatki. W dalszej części artykułu opisane zostały szerzej wady i zalety różnych materiałów z uwzględnieniem względów higienicznych, estetycznych, gabarytowych oraz kosztów.

Drewniane terrarium

Terrarium drewniane rozumiemy jako zbiornik skonstruowany z płyty meblowej MDF lub płyty OSB, z wyłączeniem użycia drewna litego ze względów konstrukcyjnych i praktycznych. Charakteryzują się one stosunkową prostotą produkcji oraz dostępnością w różnych rozmiarach, umożliwiając dopasowanie do różnorodnych potrzeb hodowlanych. Samodzielne wykonanie takiego terrarium również jest możliwe.

W przypadku płyty meblowej MDF, zastosowanie laminatu lub innych powłok pozwala na zwiększenie odporności na wilgoć i ułatwia utrzymanie higieny wewnątrz zbiornika. Płyty OSB są pozbawione warstwy laminatu, mogą więc wymagać dodatkowego zabezpieczenia preparatami, co warto skonsultować z dostawcą terrarium. Jednakże istotne jest podkreślenie, że terraria drewniane zaleca się stosować jedynie w klimatach suchych i półsuchych, unikając ekstremalnych warunków wilgotności, aby zachować ich trwałość.

Zalety Terrarium z płyty Meblowej lub OSB

Zacznijmy od tego, jakie są zalety terrarium z płyty MDF lub Wiórowej, a dla wielu są nimi przede wszystkim względy estetyczne. Takie terrarium daje się ładnie wkomponować w wystrój wnętrza. Można dopasować kolor, a nawet kształt (w przypadku terrariów robionych na zamówienie) płyty do pozostałych mebli, tak aby razem tworzyły estetyczną kompozycję.

Płyty OSB nie mają żadnej powłoki czy laminatu, wobec tego widać dokładnie ich „drzazgową” strukturę. Kwestia estetyki takiego terrarium pozostaje kwestią gustu.

Kolejnym walorem estetycznym jest możliwość ukrycia osprzętu pod sufitem drewnianego terrarium, dzięki czemu takie elementy jak kable, żarówki, oprawy itp. nie zakłócają nam wystroju terrarium.

Kolejnym atutem są gabaryty terrarium, gdyż ten materiał nie daje nam zbyt wielu ograniczeń co do wymiarów. 

Ceny prostych terrariów z płyt meblowych MDF czy płyt OSB są stosunkowo przystępne, zwłaszcza jeśli chodzi o płytę OSB. Należy także podkreślić, że cena drewnianych terrariów nie wzrasta tak drastycznie wraz z ich wymiarami jak np. w przypadku terrariów szklanych.

Wady Terrarium z płyty MDF, Wiórowej i OSB

Przejdźmy do wad, a pierwszą wadą jest przede wszystkim brak odporności materiału na wilgoć. Zacznijmy od tego, że terraria z płyt meblowych MDF i płyt OSB nadają się tylko do klimatu suchego, czyli dla zwierząt pustynnych lub półpustynnych. Wewnętrzne ścianki większości gotowych terrariów z drewna są co prawda zabezpieczane od środka np. folia w płynie, jednak zabezpieczenie to sprawdza się w przypadku sytuacji tj. wylanie wody z miski.

W klimacie wilgotnym takie zabezpieczenie jest jednak niewystarczające, pamiętajmy, że jest to terrarium wykonane z drewna. Drewniany zbiornik może nam posłużyć w wilgotnym klimacie przez jakiś czas, jednak w końcu zacznie puchnąć i wyglądać nieestetycznie. Jednak co najgorsze, pleśń i grzyby będą miały w ściankach zbiornika wspaniałe warunki do rozwoju, co prędzej czy później doprowadzi u naszych zwierząt do chorób skórnych, oddechowych i/lub immunologicznych. Przez porowatą strukturę drewna jest to materiał, który ciężko się czyści i dezynfekuje, często wymaga użycia parownicy. 

Co do kwestii bezpieczeństwa zwierząt pamiętajmy, że czasem płyty Meblowe i OSB są produkowane poprzez klejenie drewnianych wiórów lub pyłu za pomocą żywic i specjalnych klejów. Najczęściej używane kleje do płyt OSB to kleje na bazie żywic fenolowo-formaldehydowych, kleje na bazie żywic MDI (difenylo-metylenodiizocyjanian) oraz kleje na bazie żywic mocznikowo-formaldehydowych.

Kleje używane do produkcji płyt OSB, zawierające substancje chemiczne, takie jak formaldehyd, mogą być szkodliwe dla zdrowia zwierząt w terrariach, zwłaszcza gdy płyty są nowe lub niewłaściwie wentylowane, co może prowadzić do emisji gazów.

Aby uniknąć potencjalnych problemów zdrowotnych, hodowcy powinni dbać o właściwą wentylację i wybierać płyty OSB spełniające normy bezpieczeństwa oraz ograniczające emisję szkodliwych substancji. 

W przypadku terrarium z OSB ostre wióry płyty mogą zacząć się odklejać po jakimś czasie użytkowania, czego skutki mogą być katastrofalne dla naszego zwierzaka. Drzazgi mogą uszkodzić jego ciało lub zostać, co gorsza, połknięte i doprowadzić do uszkodzenia narządów wewnętrznych np. perforacji jelit. W przypadku wykorzystania płyty OSB upewnij się, czy ścianki wewnętrzne zbiornika zostały odpowiednio wyszlifowane i zabezpieczone. 

Terraria drewniane są również stosunkowo ciężkie, przeniesienie zbiornika większych rozmiarów często wymaga zaangażowania dwóch osób lub nawet więcej. Problemem jest również umieszczenie maty grzewczej w środku takiego terrarium, natomiast położenie maty pod terrarium z drewna nie będzie tak efektywne. W tym przypadku raczej stawia się na ogrzewanie montowane u góry np. emitery ciepła.

Szklane Terrarium

Mimo pewnych trudności z montażem osprzętu szkło pozostaje bardzo dobrym materiałem do konstrukcji efektownych i łatwych w utrzymaniu czystości terrariów, z zastosowaniem zarówno w klimatach suchych, jak i wilgotnych. Szklane zbiorniki wyróżniają się odpornością na wilgoć, a ich gładkie powierzchnie sprzyjają utrzymaniu doskonałej higieny. Szkło jest łatwe w utrzymaniu czystości i podatne na skuteczną dezynfekcję, co wpływa pozytywnie na zdrowe środowisko dla roślin i zwierząt.

Z uwagi na specyfikę materiału, dostępne od ręki szklane konstrukcje terrariów zazwyczaj możemy zakupić w rozmiarach mniejszych i średnich, co jednak korzystnie wpływa na ich cenę. Oczywiście, istnieje możliwość zakupu większych terrariów ze szkła lub zlecenia produkcji terrarium wielkogabarytowego u szklarza, ale w takich przypadkach należy liczyć się ze znacznym wzrostem kosztów.

Ważne jest zaznaczenie, że szkło, choć eleganckie, może być podatne na zarysowania i pęknięcia, co wymaga ostrożności w obchodzeniu się z nim. Warto zainwestować w staranne użytkowanie, aby cieszyć się trwałością i estetyką szklanego terrarium.

Zalety Szklanego Terrarium

Zaletami terrariów szklanych na pewno są względy higieniczne i estetyczne. Szkło stanowi doskonały materiał do budowy terrariów, sprawdzając się zarówno w suchych, jak i wilgotnych klimatach. Konstrukcje szklane charakteryzują się odpornością na wilgoć, co przekłada się na znaczące korzyści związane z utrzymaniem wysokich standardów higieny. Szkło jest łatwe w utrzymaniu czystości i podatne na skuteczną dezynfekcję, co sprzyja stworzeniu zdrowego środowiska zarówno dla roślin, jak i zwierząt.

Kolejną zaletą jest przystępna cena za zbiorniki rozmiarów mniejszych i średnich, a także możliwość pełnej obserwacji wnętrza terrarium z możliwością obracania widoku o 360 stopni.

Wady Szklanego Terrarium

Terraria wykonane ze szkła, mimo swoich zalet, niestety wiążą się również z pewnymi wadami. Szkło, choć jest eleganckie, jest jednocześnie łatwe do porysowania lub stłuczenia, co może zagrażać estetyce i trwałości konstrukcji. Dodatkowo duże terraria z tego materiału są zazwyczaj drogie, ciężkie i wymagają większej ostrożności przy transporcie lub przenoszeniu. 

Montaż osprzętu w szklanych terrariach niekiedy zaburza ich estetykę oraz może być problematyczny, co utrudnia dostosowywanie przestrzeni do indywidualnych potrzeb zwierząt czy roślin.

Podczas aranżacji szklanego terrarium warto mieć na uwadze, że szkło filtruje promienie UV, co wpływa na umiejscowienie lamp wewnątrz zbiornika, co może wpłynąć na estetykę kompozycji. Montaż akcesoriów, takich jak lampy, oprawy, czy systemy nawilżające, może stanowić wyzwanie z powodu twardości i delikatności szkła.

Konieczne jest ostrożne wykonanie otworów na zamówienie, stosując odpowiednie narzędzia i techniki, aby uniknąć uszkodzeń. Alternatywą są montaż za pomocą przyssawek lub umieszczenie lampy na zewnątrz terrarium (co może być nieefektywne ze względu na filtrację promieni UV przez szkło). Ułatwieniem może być zakup zbiornika z gotowymi otworami lub uchwytami montażowymi w konstrukcji, jednak nie są one standardowym elementem szklanych terrariów. Warto zatem uwzględnić te aspekty przy wyborze materiału na terrarium, dbając jednocześnie o ich odpowiednie zabezpieczenie i utrzymanie.

Plastikowe Terrarium

Na wstępie istotne jest odróżnienie zwykłego plastiku od Spienionego PCV z utwardzoną powierzchnią, który jest używany do produkcji terrariów IMCAGES. Pomimo różnych nazw, takich jak PCV, PWC czy PVC, wszystkie one odnoszą się do Polichlorku Winylu, przy czym materiał używany do produkcji terrariów PCV to jego rozbudowana wersja.

Spienione PCV stanowi doskonały materiał do konstrukcji zarówno estetycznych, jak i praktycznych terrariów. Terraria z tego materiału charakteryzują się unikalnymi cechami, będąc lekkimi, doskonale izolującymi oraz estetycznymi zbiornikami. Walorem estetycznym jest m.in. możliwość ukrycia osprzętu pod sufitem plastikowego terrarium, eliminując ingerencje elementów takich jak kable, żarówki czy panele grzewcze w naturalną kompozycję terrarium.

Istotnym aspektem jest również łatwość czyszczenia plastiku oraz jego odporność na wilgoć, co minimalizuje ryzyko rozwoju grzybów i pleśni, zapewniając stabilną konstrukcję na dłuższy czas.

Dzięki gładkiej, pozbawionej porów powierzchni, spienione PCV jest łatwe do czyszczenia i dezynfekcji,  a także nie stwarza wolnej przestrzeni do ukrycia się dla roztoczy i innych pasożytów. 

Terraria z PCV firmy IMCAGES są tak projektowane, aby bez problemu można było układać zbiorniki piętrowo, co pozwala oszczędzać miejsce zwłaszcza w dużych hodowlach oraz wykonywać ergonomiczne i estetyczne instalacje z terrariami. 

Zalety Terrarium z PCV

Plastikowe terrarium łączy w sobie wiele zalet, które niewątpliwie obejmują aspekty higieniczne, ekonomiczne, estetyczne i użytkowe. Plastik jest wytrzymały i lekki, co ułatwia bezpieczny transport i przenoszenie. 

Materiał ten również doskonale izoluje ciepło, co pozwala na łatwą i ekonomiczną kontrolę temperatury wewnątrz terrarium. PCV z utwardzoną powierzchnią wpływa na temperaturę poprzez zapewnienie izolacji termicznej, redukcję przewodzenia ciepła i ochronę przed szybkimi zmianami temperatury w otoczeniu. Jest to istotne dla utrzymania zdrowego środowiska dla roślin i zwierząt w terrarium.

Terraria z PCV wyglądają bardzo prosto i estetycznie, a także dają wiele możliwości w montażu osprzętu, co pozytywnie wpływa na estetykę w pełni urządzonego już terrarium.

Ostatnim aspektem wartym uwagi jest różnorodność kształtów i rozmiarów, jakie plastik może przyjąć, co pozwala na elastyczne dostosowanie terrarium do różnych potrzeb i preferencji zwierząt hodowlanych.

Podsumowując, plastikowe terrarium wykonane ze spienionego to wytrzymałe, praktyczne i estetyczne rozwiązanie na lata.

Wady Terrarium z PCV

Do wad terrariów z PCV możemy na pewno zaliczyć ich cenę, która jako jednorazowy wydatek może wydawać się duża. Jeżeli jednak weźmiemy pod uwagę koszta związane z utrzymaniem temperatury w terrarium, łatwość w utrzymaniu czystości (wpływ na zdrowie zwierząt) oraz fakt, że takie terrarium będzie nam służyło latami (pod warunkiem doboru rozmiaru zbiornika docelowego) bez potrzeby wymieniania, to może się to okazać dobrą inwestycją w dłuższej perspektywie czasu. 

Kolejną wadą plastiku jest fakt, że mimo utwardzonej powierzchni PCV, materiał ten podobnie jak wszystkie inne, nie jest w pełni odporny na zarysowania.

Jaki Typ Terrarium wybrać dla siebie?

Jest to pytanie, na które ciężko jednoznacznie odpowiedzieć, ponieważ każdy musi uwzględnić swoje osobiste potrzeby i możliwości. Rozdzielimy jednak odpowiedź na to pytanie według dwóch kryteriów: wielkości hodowli i klimatu w terrarium. 

Klimat suchy i mała hodowla:

Jeżeli planujesz zakup lub już jesteś właścicielem małej hodowli, czyli od 1 do kilku sztuk zwierząt to do klimatu suchego wybrać możesz każdy z omówionych materiałów w zależności przeznaczonego na terrarium budżetu i preferencji wizualnych. W przypadku zdecydowania się na terrarium drewniane prawdopodobnie będziesz miał czas, aby dokładnie przeprowadzić proces czyszczenia i dezynfekcji, aby zwierzę mogło cieszyć się dobrym zdrowiem i odpowiednimi warunkami w terrarium.

Klimat wilgotny i mała hodowla:

Jak już wspominaliśmy, absolutnie nie polecamy terrariów drewnianych do klimatu o podniesionej wilgotności. W takim wypadku zalecamy dokonania wyboru pomiędzy terrarium szklanym lub plastikowym, w zależności od przeznaczonego budżetu na terrarium oraz preferencji estetycznych. Plastikowe terrarium wygląda bardzo estetycznie i pozwala na estetyczne schowanie osprzętu, nie daje jednak możliwości oglądania zwierzęcia z perspektywy 360 stopni, co osiągniemy przy zastosowaniu terrarium w pełni szklanego.

Klimat suchy i duża hodowla:

W takim przypadku również odradzamy stosowanie terrariów drewnianych, ze względu na ilość czasu, jakie pochłonie odpowiednie posprzątanie i dezynfekcja wszystkich zbiorników. Czystość i higiena w dużej hodowli ma ogromne znaczenie, ze względu na zagrożenie masowym wystąpieniem różnych chorób u naszych zwierząt.

Ze względu na łatwość w utrzymaniu czystości polecamy zakup terrariów szklanych lub plastikowych, w zależności od przeznaczonego budżetu na terrarium oraz preferencji estetycznych. Należy jednak pamiętać, że założenie osprzętu w terrariach szklanych może przeszkodzić w piętrowym ustawianiu zbiorników, gdzie oszczędność miejsca w dużych hodowlach często jest ważnym czynnikiem. Do dużej hodowli w klimacie suchym świetnie sprawdzą się również racksystemy, czyli specjalne szuflady do hodowli gadów.

Klimat mokry i duża hodowla:

W takim przypadku kategorycznie odradzamy stosowanie terrariów drewnianych, ze względu na brak odporności materiału na wilgoć co wiąże się z wchodzeniem grzyba i pleśni do zbiorników, które prędzej czy później prowadzą do wystąpienia u zwierząt chorób immunologicznych, oddechowych i odpornościowych. Kolejnym argumentem przemawiającym przeciwko terrariom drewnianym jest fakt, że prędzej czy później ścianki spuchną i odkształcą się, co spowoduje kolejne koszty związane z wymianą zbiorników.

W takim przypadku polecamy zakup terrariów szklanych lub plastikowych, w zależności od przeznaczonego budżetu na terrarium oraz preferencji estetycznych.

Należy jednak pamiętać, że założenie osprzętu w terrariach szklanych może przeszkodzić w piętrowym ustawianiu zbiorników, gdzie oszczędność miejsca w dużych hodowlach często jest ważnym czynnikiem.

W Jakie Wyposażenie Wyposażyć Terrarium dla Gadów?

Wyposażenie terrarium dla gadów zależy od konkretnego gatunku, oraz ich wymagań środowiskowych oraz indywidualnych potrzeb. Poniżej znajdziesz ogólne wytyczne, ale pamiętaj, że każdy gatunek może mieć swoje specyficzne potrzeby.

Podłoże:

• Dla gadów z obszarów pustynnych: użyj piasku, żwiru lub specjalnego podłoża pustynnego.
• Dla gadów z obszarów wilgotnych: wybierz podłoże o wysokiej retencji wilgoci, na przykład torf.

Miejsce schronienia:

• Zapewniaj kryjówki, jak kawałki kory, kawałki kory drzewnej, jaskinie czy kawałki korytu, aby zwierzęta mogły ukrywać się w czasie dnia.

Temperatura:

• Odpowiednie źródło ciepła, takie jak lampa grzewcza lub mata grzewcza, aby utrzymać odpowiednią temperaturę w terrarium.
• Termoregulacja umożliwi gadom wybieranie obszarów o różnych temperaturach.

Oświetlenie:

• Lampa UVB jest niezbędna dla gadów, które potrzebują promieni UVB do prawidłowego przyswajania witaminy D3.
• Zadbaj o podział czasu oświetlania na tryb dzień i noc w zależności od preferencji danego zwierzęcia

Wilgotność:

• Spryskiwacz lub automatyczny system nawilżania dla gatunków wymagających wyższej wilgotności.
• Mierzenie wilgotności za pomocą higrometru.

Miska na wodę:

• Spryskiwacz lub automatyczny system nawilżania dla gatunków wymagających wyższej wilgotności.

Rośliny i dekoracje:

• Dodaj sztuczne lub odpowiednie dla terrariów rośliny, korzenie czy skały, aby stworzyć bardziej naturalne środowisko.
• Upewnij się, że dekoracje są bezpieczne dla gadów i nie zawierają substancji toksycznych.

Monitorowanie parametrów:

• Termometr i higrometr pomogą śledzić warunki w terrarium.
• Opcjonalnie termometr punktowy, który pozwoli na kontrolę temperatury w różnych miejscach terrarium.
• Najwygodniejszym rozwiązaniem będzie jednak termostat

Czystość:

• Regularnie usuwaj resztki pokarmu i utrzymuj czystość terrarium.
• Przeprowadzaj regularne kontrole weterynaryjne, aby monitorować zdrowie gadów.

Pamiętaj, aby dostosować wyposażenie do konkretnych potrzeb i preferencji gatunku gadów, które hodujesz. Również systematyczne obserwacje oraz dostosowywanie warunków w terrarium w razie potrzeby są kluczowe dla zdrowia i dobrostanu gadów.